ΤΡΥΠΑΝΟΣΩΜΑΤΑ (TRIPANOSOMIASIS)

Τα συγκεκριμένα παράσιτα προκαλούν την Αφρικανική τρυπανοσωμίαση (ή ασθένεια του ύπνου) που σκοτώνει χιλιάδες ανθρώπους κάθε χρόνο στην υποσαχάρια Αφρική. Αν και στην Ελλάδα δεν παρουσιάζει κίνδυνο, αξίζει να γίνει μια μικρή αναφορά καθώς αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα παρασιτικής νόσου που μεταδίδεται με έντομα.

Η νόσος του ύπνου που προκαλείται από τη μόλυνση των δύο υποειδών τρυπανοσωμάτων το Trypanosoma brucei (ή gambiense) και το Trypanosoma rhodesiense. Μεταδίδονται από τις μύγες του είδους Palpalis (τσε-τσε), με το Trypanosoma. gambiense να προκαλεί πάνω από το 95% όλων των περιπτώσεων. Στο σημείο που γίνεται το τσίμπημα της μύγας, το παράσιτο αποβάλλεται με το σάλιο της και στο σημείο αυτό γίνεται ερεθισμός με κνησμό. Μετά από λίγες μέρες ακολουθεί πυρετός, κι εμφανίζεται διόγκωση των λεμφαδένων. Η νόσος εξελίσσεται ταχύτατα και τα παράσιτα εισβάλουν στο κεντρικό νευρικό σύστημα που οδηγεί σε νευρολογικές διαταραχές.

Τέλος, ένα άλλο είδος, το, προκαλεί την Αμερικάνικη τρυπανοσωμίαση (νόσος Chagas),  βρίσκεται κυρίως στη Λατινική Αμερική και μεταδίδεται στον άνθρωπο απο τα περιττώματα κοριών που τρέφονται με αίμα.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εκτιμά ότι περίπου 300.000 άτομα είναι αυτή τη στιγμή μολυσμένα από Αφρικανική τρυπανοσωμίαση και ότι 50.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους εξαιτίας της ετησίως. Εκτιμάται επίσης,  ότι το  Trypanosoma cruzi έχει μολύνει 16-18 εκατομμύρια άτομα σε 21 χώρες της Κεντρικής και της Νότιας Αμερικής καθώς και ότι κινδυνεύουν από τη νόσο 100 εκατομμύρια άνθρωποι - περίπου το 25% του συνολικού πληθυσμού της Λατινικής Αμερικής. Κάθε χρόνο 50.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους εξαιτίας της.

Life cycle of the Trypanosoma brucei parasites, source: CDC

ΠΗΓΕΣ:

WHO. 2012. Chagas disease [Online]. Available: http://www.who.int/topics/chagas_disease/en/ 2012]

ΤΣΙΑΚΟΣ Θ. 2009. Θερίζουν οι 'ξεχασμένες' ασθένειες [Online]. Αθήνα: Ιατροnet. Available: http://www.iatronet.gr